สภาพทั่วไป

พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ดอนสลับกับที่ลุ่มชายเขื่อนลำปาว มีสภาพดินร่วนปนทรายเหมาะแก่การเพาะปลูก พืชหมุนเวียน การทำเกษตร การเลี้ยงสัตว์ ลักษณะภูมิอากาศของตำบลหัวหิน เป็นลักษณะร้อนแห้งแล้ง โดยแบ่งฤดูออก ๓ ฤดูดังนี้

- ฤดูฝน ในช่วงเดือนพฤษภาคม - ตุลาคม
- ฤดูหนาว ในช่วงเดือนตุลาคม - กุมภาพันธ์
- ฤดูร้อน ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ – พฤษภาคม

อาณาเขตของตำบล

ทิศเหนือ ติดต่อกับ อำเภอหนองกุงศรี จังหวัดกาฬสินธุ์
ทิศใต้ ติดต่อกับ ตำบลโนนสะอาด อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ตำบลเว่อ อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ตำบลบึงนาเรียง อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์

จำนวนประชากร

ตำบลหัวหิน มีจำนวนประชากรทั้งสิ้น ๔,๕๓๐ คน มีครัวเรือน ๑,๑๙๗ ครัวเรือน รายละเอียดดังนี้ (ข้อมูลจากแผนพัฒนาสามปี พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๑)

การเมืองและการปกครอง

การนับถือศาสนา

ชาวตำบลหัวหินส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ มีวัดประจำหมู่บ้าน ๖ วัด ซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวตำบลหัวหิน ดังนี้

๑. วัดบูรพาโคกล่าม อยู่ในเขตบ้านโคกล่าม หมู่ที่ ๑
๒. วัดศรีสะอาดห้วยมะทอ อยู่ในเขตบ้านห้วยมะทอ หมู่ที่ ๒
๓. วัดอินเขียนหนองโน อยู่ในเขตบ้านหนองโน หมู่ที่ ๓
๔. วัดบ้านโคกกลาง อยู่ในเขตบ้านโคกกลาง หมู่ที่ ๔
๕. วัดศรีบุญเรือง อยู่ในเขตบ้านโคกกลางเหนือ หมู่ที่ ๕
๖. วัดศรีโพธิ์ทอง อยู่ในเขตบ้านโนนสมบูรณ์ หมู่ที่ ๖

สภาพสังคม

- สภาพทั่วไปของบ้านเรือนเป็นบ้านที่มั่นคงถาวรการจัดบ้านเรือนเป็นระเบียบ ถูกสุขลักษณะ
- มีความรักสามัคคีกันของชุมชน ช่วยเหลือกัน ครอบครัวมีความอบอุ่นปกครองในระบอบประชาธิปไตยและระบบอาวุโส
- ประชาชนส่วนใหญ่มีสุขภาพดี คนมีอายุได้รับการดูแลและเอาใจใส่เป็นอย่างดี
- ประชาชนปฏิบัติกิจทางศาสนาเป็นประจำ

วัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิตชุมชน

ฮีต ๑๒ ครอง ๑๔ ที่ยังปฏิบัติอยู่อย่างต่อเนื่องในชุมชน ขนบธรรมเนียมประเพณีที่สืบทอดกันมานาน ซึ่งแต่ละเดือนจะมีบุญประเพณี มีงานเทศกาลต่างๆ เช่น เดือนมกราคม บุญกองข้าว เดือนกุมภาพันธ์ บุญเดือนสาม เดือนมีนาคม บุญพระเวสสันดร (บุญมหาชาติ) เดือนเมษายน ประเพณีสงกรานต์ เดือนพฤษภาคม บุญข้าวประดับดิน เดือนกันยายน บุญข้าวสาก เดือนตุลาคม บุญเข้าพรรษา เดือนกรกฎาคม บุญออกพรรษา เดือนตุลาคม บุญกฐิน เดือนพฤศจิกายน บุญผ้าป่า ประเพณีลอยกระทง

การศึกษา

- มีศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน ๓ แห่ง สังกัด องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
- โรงเรียนประถมศึกษา ๔ แห่ง ซึ่งเป็นของรัฐบาล
๑. โรงเรียนห้วยมะทอโคกล่ามวิทยา ตั้งอยู่ในหมู่ที่ ๒
๒. โรงเรียนหนองโนวิทยาคม ตั้งอยู่ในหมู่ที่ ๗
๓. โรงเรียนหัวหินราษฎร์บำรุง ตั้งอยู่ในหมู่ที่ ๔
๔. โรงเรียนโคกกลางเหนือพิทยาสรรพ์ ตั้งอยู่ในหมู่ที่ ๕
- โรงเรียนมัธยมศึกษา ๑ แห่ง
๑. โรงเรียนหัวหินวัฒนาลัย ตั้งอยู่หมู่ที่ ๓

การสาธารณสุข

มีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบล จำนวน ๑ แห่ง ได้แก่ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหัวหิน ตั้งอยู่ที่บ้านหัวหิน หมู่ที่ ๒

การบริการขั้นพื้นฐาน

การคมนาคม
เส้นทางภายในตำบลหัวหินไม่มีทางหลวงแผ่นดิน แต่มีถนนเชื่อมระหว่างตำบล ภายในตำบลมีทางหลวงขององค์การบริหารส่วนจังหวัด

แหล่งน้ำ
- เขื่อนลำปาว มีพื้นที่หมู่ที่ติดเขื่อนประกอบด้วย บ้านหนองโน หมู่ที่ ๓,๗บ้านโคกกลางเหนือ หมู่ที่ ๕ บ้านโนนสมบูรณ์ หมู่ที่ ๖
- ลำห้วย ๓ สาย (ลำห้วยผีหลอก,ลำห้วยวังก้องแขน,ลำห้วยแดง)
- หนอง ๗ แห่ง -หนองหว้า -หนองคู -หนองหอ -หนองสิม -หนองตูม -หนองคึกฤทธิ์ -หนองอีเห็น

อาชีพหลัก

ชาวตำบลหัวหินยึดอาชีพทำนา เป็นอาชีพหลัก อาชีพเสริมทำสวนมันสำปะหลัง ทำไร่ การเลี้ยงสัตว์ การประมง การเลี้ยงกุ้ง การเลี้ยงปลานิลในกระชัง

รายได้ของประชากร

จากข้อมูล จปฐ. ปี ๒๕๖๑ ตำบลหัวหิน มีรายได้เฉลี่ยรวม ๑๙๒,๑๙๗.๑๑ บาท/ครัวเรือน/ปี โดยเฉลี่ยประชากรมีรายได้ ๔๘,๑๘๘.๕๕ บาท/คน/ปี ซึ่งรายได้ส่วนใหญ่ของชาวตำบลหัวหิน มาจากการเกษตร เพาะปลูก รองลงมาเป็นการปลูกพืช, การเลี้ยงกุ้ง การเลี้ยงปลานิลในกระชัง รายได้อื่น ๆ เช่น ลูกหลานส่งเงินมาให้, เลี้ยงสัตว์และด้านการประมง

อัตลักษณ์ของตำบลหัวหิน อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์ ตำบลหัวหิน

มีสภาพพื้นที่ติดกับเขื่อนลำปาว ประชาชนส่วนหนึ่งมีอาชีพการประมงจับปลาในเขื่อนลำปาวมาขายสร้างรายได้ เหลือขายก็จะนำมาทำเป็นอาหารรับประทาน ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายซื้ออาหารจากตลาด ประกอบกับประชาชนส่วนหนึ่งได้ใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำธรรมชาติ ได้เลี้ยงปลานิลในกระชังโดยการส่งเสริมของเครือบริษัทเจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) ซึ่งปัจจุบันมีจำนวนผู้เลี้ยงมาก เพื่อเพิ่มช่องทางการจำหน่ายสิ้นค้าด้านประมง ประชาชนจึงได้รวมกลุ่มกันรับซื้อปลาจากประชาชนที่จับได้ในเขื่อนลำปาว และปลานิลที่เลี้ยงไว้ มาแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลา ในรูปแบบปลาร้าบอง ปลาส้ม และปลาแดดเดียว เพิ่มช่องทางการจำหน่ายสินค้าอีกทางหนึ่ง และเป็นการสร้างรายได้เพิ่มกับประชาชนที่ว่างงาน บริเวณสถานที่เลี้ยงปลานิลในกระชัง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังส่งเสริมให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว โดยการจัดเทศกาลประจำปี (เทศกาลกินปลา) บริเวณชายเขื่อนลำปาว บ้านโคกกลางเหนือ หมู่ที่ ๕ เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนได้มีอาชีพเสริม เพิ่มรายได้ให้คนในหมู่บ้าน